Teknolojinin son mükemmeli olan ve tüm dünyanın konuştuğu Metaverse cihanı, toplumsal medya devi olan Mark Zuckerberg’in Facebook’un ana marka ismini Meta olarak değiştirmesinden Türkiye’de yaşayan bir üniversite öğrencisinin ya da beyaz yakalının partilediği geniş bir alana yayılarak herkesi heyecanlandıran bir yer haline dönüştü.
Metaverse kozmosu tüm dünyayı tesiri altına alırken birçok insan, geleceğin büsbütün Metaverse’te yaşanacağını öngörerek maddi ve manevi büyük adımlar attı. Büyük markalar, yatırımcılar, sanatkarlar ve daha birçok kişi geleceğin teknolojisinden yoksun kalmaktan korkarcasına bir anda Metaverse cihanına dalarak birçok prensip imza attı.
Mesela Türkiye’den bir siyasi parti bile Metaverse’te miting düzenlemişti.
Deva Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Twitter’dan duyurduğu gönderisinde Decentranland Metaverse evreninde Devaverse adı altında birinci siyasi parti mitingi düzenlemişti.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, eğitimde Metaverse periyoduna geçileceğini duyurmuştu.
Dünyanın Metaverse cihanında süratle gelişim gösterdiğini vurgulayan Bakan Mahmut Özer; artırılmış sanal gerçeklikle ilgili alt yapıyı kurma geliştirme, dijital içerikler oluşturma ile ilgili çalışmaları ağırlaştırdıklarını ve eğitim için de Metaverse ile ilgili çalışmaların başladığını ve devam ettiğini duyurmuştu.
Kalben “Eski Dünyanın Yangını” isimli albüm tanıtımını Metaverse cihanında gerçekleştirmişti.
Hatta dünyaca ünlü The Weekend, Travis Scott, Ariana Grande, Justin Bieber üzere ünlüler de bu furyaya katılan sanatkarlar ortasında yerini almışlardı.
Birçok giysi markası, Metaverse cihanında mağazalar açıp defileler gerçekleştirmişti.
LC Waikiki, Metaverse cihanında bir mağaza açarken Kiğılı ise dünyanın birinci holografik NFT defilesini yaparak kıyafetlerini Metaverse cihanında satışa çıkarmıştı.
Hatta ve hatta Türkiye’nin birçok yerinde bulunan Metaverse emlakı, parsel parsel birçok insan tarafından satın alınmıştı.
Satışa çıkarılan Metaverse yerlerine Türkiye’den büyük bir ilgi gösterildi ve dünya üzerinde en çok arsa satın alınan yerlerden biri haline geldik.
Zuckerberg ise Meta’da 2030 yılına kadar 1 milyar kullanıcı, 2022’nin sonuna kadar ise Horizon Worlds’te 500 bin kullanıcı olacağını öngörüyordu.
Zuckerberg, Meta’dan öylesine emindi ki 2022’nin sonunda Metaverse’ün merkezi Horizon Worlds’te 500 bin, 2030’da ise 1 milyar kullanıcı hedefine sıkıca sarıldı. Ancak gidişat hiç istenilen üzere değildi. Meta’nın kendi Metaverse’ü Horizon Worlds’teki aylık etkin kullanıcı sayı maksadı sessizce 280 bine indirildi. Bu gayede aşağıda kalarak sisteme giren kullanıcı sayısının 200 binde kaldığı ortaya çıktı. Sızan şirket içi yazışmalar ise bu kullanıcıların sisteme bir sefer girdikten sonra bir daha geri dönmediklerini açığa çıkardı.
Arka geriye yaşanan bu düşüş Meta’nın hissedarlarını epey huzursuz etmeye başladı. Hissedarlar, Zuckerberg’e açık bir mektup yazarak yatırımları azaltıp sakin olması gerektiğini belirtirken, Mark Zuckerberg bu gelişmelere aldırmadan 2023’te de ziyanların yaşanabileceğinin lakin daha fazla(!) yatırım yapılacağının, hedefin ise 2030 olduğu konusunda ısrarcı davranmaya devam etti.
Ancak Meta’da büyük bir düşüş meydana geldi.
Bunların yanı sıra geçtiğimiz günlerde de çeyrek yarar raporunu açıklayan Meta, beklenilen kazancı elde edemedi ve gelirlerinin 3. çeyrekte bir evvelki çeyreğe oranla %4 düştüğünü gördü. Meta’nın paylarında düşüşler yaşanırken, şirketin VR(sanal gerçeklik gözlükleri) üreten ve Metaverse yatırımlarıyla bilinen Reality Labs firmasının da birinci üç çeyrekteki toplam zararı 9.4 milyar dolar olarak açıklandı.
Olumsuz gidişatın farkına varmaya başlayan ve bu düşüşe dayanamayan Zuckerberg ise geçtiğimiz günlerde Meta ekibini %13 oranında küçültme kararı alarak 11.000’den fazla çalışanını işten çıkardı.
Metaverse’ten uzaklaşanların ise birtakım sebepleri şunlardı:
İçinde işten cümbüşe, sanattan terapiye kadar geniş bir perspektif sunan ve geleceğin yalnızca orada yaşanacağını öngören -bu tahminen de yalnızca Mark Zuckerberg’in hayaliydi- Meta’da büyük düşüler yaşandı. Herkesin bir epey yakından takip ettiği bu cihan, kullanıcı sayısındaki azalma, şirket içerisinde yaşanan maddi-manevi ziyanlar ile dikkatleri uygunca üzerine çekti. Bunun nedenleri ise;
- Kullanıcılar, yatırımcılar ve Metaverse meraklıları Horizon Worlds’e sanal gerçeklik gözlükleri ile erişebiliyor. Bu gözlükleri satın almanın maliyeti ise bir epey yüklü olunca da kullanıcı düşüşü gözle görülür bir hal alıyor.
- Metaverse kozmosunun grafik dünyasının eski görüntü oyunlarını andırdığı ve ilkel gözüktüğü için birçok kullancıyı bu platformdan uzaklaştırdığı düşünülüyor.
- Yeni girilen bu kozmosta çok seçenek olmaması, yapılacakların kısıtlı olması da kullanıcıları bu kozmostan geri tutan nedenlerden biri olarak görülüyor. Bunlara ek olarak kötücül davranışlara -Güney Kore’de yaşanan, Metaverse cihanında cinsel istismar olayı gibi- yasal sonlar getirilmesi de birçok kullanıcıyı Metaverse cihanına girmekten alıkoyduğu düşünülüyor.
- Meta evrenindeki avatarların belden aşağılarının olmaması da kullanıcılara “inandırıcı” gelmemekte ve kainattan uzaklaştıran nedenlerden biri olarak görülmekte.
Her şeye karşın Mark Zuckerberg 2030 yılında bizi bekliyor.
Yukarıda bahsettiklerimiz bir yana kullanıcıların büyük heyecanlar ile kendilerini bir anda buldukları Metaverse cihanı artık kimseye o kadar da heyecan verici ve çekici gelmiyor. Birebir vakitte yaşanan düşüşler de herkesi adım atarken tetikte bırakıyor. Datalara nazaran ise Google Trendler’de 2022’nin başından beri kullanıcıların Metaverse’ü aratma eğilimi de gün geçtikçe düşüş yaşıyor.
Mark Zuckerberg ise kullanıcıların, yatırımcıların, eleştirmenlerin hatta şirket çalışanlarının tersine Metaverse’ün internetin geleceği olacağı, 2030 yılında bu cihanda etkin olarak bir milyar kullanıcının olacağı ve gerçekliğimizin, hayatımızın Metaverse çerçevesi etrafından döneceği konusunda ısrarcı. O vakit 2030 yılında görüşmek üzere…
- Kaynaklar: The Wall Street Journal , Bloomberg
